Externe bestuurdersaansprakelijkheid, geen collectieve aansprakelijkheid
In deze video bespreek ik het arrest van de Hoge Raad van 30 maart 2018 (ECLI:NL:HR:2018:470, Van Nieuwburg c.s./TMF Management c.s.). In dat arrest gaat het over externe bestuurdersaansprakelijkheid jegens schuldeisers op grond van onrechtmatige daad. Daarvoor geldt geen collectieve aansprakelijkheid. Iedere bestuurder moet voor de vaststelling van aansprakelijkheid een persoonlijke ernstig verwijt te maken zijn, in te vullen door de bijzondere omstandigheden van het geval. Voor een dergelijke verwijt geldt een hoge drempel.
Mijn dank gaat uit naar Etienne van Bladel van de Academie voor de Rechtspraktijk in Waardenburg, die deze video en onderstaande foto heeft mogelijk gemaakt.
Onder deze uitspraak van de Hoge Raad heb ik ook een noot geschreven. Klik hier voor de noot.
Certificaten zonder vergaderrecht
In de eerste aflevering van 2014 van Ondernemingsrecht is mijn bijdrage over de certificaten zonder vergaderrecht, de certificaathouder zonder vergaderrecht, de kring van betrokkenen en de vernietiging van besluiten verschenen. Het gaat daarbij om aandelen in een BV die zijn gecertificeerd zonder dat in de statuten aan die certificaten vergaderrecht in de zin van art. 2:227 lid 2 BW is toegekend.
In deze bijdrage staat de houder van certificaten waaraan geen vergaderrecht is verbonden centraal. Ik verdedig dat de certificaathouder zonder vergaderrecht niet tot de kring van betrokkenen in de zin van art. 2:8 BW behoort en hem derhalve niet het recht toekomt ex art. 2:15 lid 1 sub b BW besluiten te vernietigen wegens strijd met de vennootschappelijke redelijkheid en billijkheid.
Onder het oude recht bestonden verschillende opvattingen over de vraag wanneer sprake was van bewilligde en niet-bewilligde certificaten. Met de invoering van de Flex-BV is gekozen voor het uitgangspunt dat de vennootschap zelf bepaalt of er certificaten met vergaderrecht worden toegelaten en aldus of de besluitvorming in de algemene vergadering openstaat voor anderen. De statuten bepalen of aan certificaten vergaderrecht is toegekend. De vennootschap heeft door het onthouden van het vergaderrecht, en de daarmee verbonden organisatierechtelijke rechten, aan het certificaat niet beoogd dat de certificaathouder in een rechtstreekse verhouding tot de vennootschap komt te staan. In de literatuur is de ‘redelijk belang-benadering’ verdedigd. Deze benadering houdt in dat de houder van certificaten zonder vergaderrecht een vordering tot vernietiging van een besluit op grond van art. 2:15 lid 1 onder b BW kan instellen, omdat hij vanwege de aan het certificaat verbonden financiële rechten een redelijk belang heeft. Ik acht voor de redelijk belang-benadering echter geen plaats. De certificaathouder zonder vergaderrecht staan andere middelen ter beschikking om de aan zijn certificaat verbonden financiële rechten te waarborgen. Denk daarbij aan het indienen van een enquêteverzoek of een vordering uit hoofde van onrechtmatige daad.
TvOB: toetreding tot redactie
Per 1 januari 2014 ben ik toegetreden tot de redactie van Tijdschrift voor vennootschapsrecht, rechtspersonenrecht en ondernemingsbestuur (TvOB).
TvOB informeert u over relevante ontwikkelingen en achtergronden op het gebied van het vennootschaps- en rechtspersonenrecht. Naast de NV en BV komen ook de vereniging, stichting en coöperatie aan bod.
Praktijkgebieden: corporate governance, effectenrecht, enquêterecht, concernrecht, maatschappelijk verantwoord ondernemen, aansprakelijkheid, fiscaliteit, corporate recovery, jaarrekeningenrecht, fusie & overname en familieondernemingen.
Inhoud: wetenschappelijke artikelen die peer reviewed beoordeeld zijn en praktijkgerichte artikelen, in voorkomende gevallen voorafgegaan door een redactioneel. Wetenschappelijke artikelen voldoen aan de maatstaven van het wetenschappelijk forum, en leveren verdieping en nieuwe inzichten in het ondernemingsrecht. Een praktijkartikel focust op een specifiek praktijkissue en informeert over ‘best practices’.
TvOB verschijnt zes keer per jaar.
De kapitaalverschaffer zonder stemrecht in de BV
Op 31 mei 2013 promoveerde ik aan de Universiteit Maastricht op een proefschrift over de kapitaalverschaffer zonder stemrecht in de BV.
Met de inwerkingtreding op 1 oktober 2012 van de Wet vereenvoudiging en flexibilisering BV-recht is in Nederland het stemrechtloze aandeel geïntroduceerd. In mijn proefschrift stel ik deze nieuwe rechtsfiguur centraal. Ik bespreek de rechtspositie van de stemrechtloze aandeelhouder en betrek daarbij de positie van houders van andere rechtsfiguren
zonder stemrecht: de houder van een certificaat van aandeel met en zonder vergaderrecht, de houder van een participatiebewijs en de houder van een aandeel waarbij het stemrecht is overgedragen aan de vruchtgebruiker of pandhouder. Daarmee kom ik in mijn onderzoek tot vijf kapitaalverschaffers zonder stemrecht in de BV, die met elkaar worden vergeleken. Door middel van een literatuur- en jurisprudentieonderzoek, waaronder ook de parlementaire geschiedenis, is (onder meer) de wettelijke regeling van het stemrechtloze aandeel en het certificaat met en zonder vergaderrecht en het daarbij behorende overgangsrecht kritisch tegen het licht gehouden.
In mijn proefschrift stel ik de verhouding van de kapitaalverschaffers zonder stemrecht tot de vennootschap, het bestuur van de vennootschap en de andere kapitaalverschaffers van de vennootschap met stemrecht in de algemene vergadering centraal. Ik onderzoek door welke rechten, verplichtingen en normen die verhoudingen worden ingevuld en op welke wijze de eerder genoemde kapitaalverschaffers zonder stemrecht hun rechten en belangen kunnen waarborgen.
Na de inleiding wordt de voorgeschiedenis en de introductie van het stemrechtloze aandeel in Nederland besproken. Ik inventariseer mogelijke kapitaalparticipaties zonder stemrecht in de BV. Vervolgens komen de eerder genoemde verhoudingen aan de orde, waaronder de interne verhoudingen van de BV en daarmee het spanningsveld waarin de kapitaalverschaffer zonder stemrecht zich bevindt. Ook worden de rechten van deze kapitaalverschaffers besproken. Daarna komt de open norm van de redelijkheid en billijkheid en de zorgplichten in relatie tot de kapitaalverschaffer zonder stemrecht aan de orde. Tot slot besteed ik aandacht aan de afdwingbaarheid van hun rechten.
Mijn proefschrift is hier te verkrijgen.
Over Rogier Wolf
Rogier Wolf is advocaat en universitair docent ondernemingsrecht. Tot zijn expertise behoren de flex-bv en kapitaalparticipatie zonder stemrecht in de bv. Rogier adviseert onder andere over stemrechtloze aandelen, certificering van aandelen en participatiebewijzen. Hij is een veelgevraagd docent en spreker en publiceert zeer regelmatig over het ondernemingsrecht. Contact?